فهرست مقالات برحسب موضوع جغرافیای سیاسی
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تناقض راهبردهای امنیتی ناتو در خاورمیانه بررسی مقایسه‌ای بحران لیبی و سوریه
حسین سوری ابراهیم خلیلی لاریمی رضا قلی زاده شمسناتو بعد از جنگ سرد تلاش کرد با توسل به عملیات‌های بشردوستانه، دامنه نفوذ امنیتی خود را در مناطق پیرامونی از جمله خاورمیانه گسترش دهد. ناتو طی سال‌های گذشته با دو بحران امنیتی بزرگ در مرزهای جنوبی خود یعنی بحران لیبی و سوریه مواجه بوده است که در برخورد با هر کدام از این چکیده کاملناتو بعد از جنگ سرد تلاش کرد با توسل به عملیات‌های بشردوستانه، دامنه نفوذ امنیتی خود را در مناطق پیرامونی از جمله خاورمیانه گسترش دهد. ناتو طی سال‌های گذشته با دو بحران امنیتی بزرگ در مرزهای جنوبی خود یعنی بحران لیبی و سوریه مواجه بوده است که در برخورد با هر کدام از این بحران ها، راهبرد امنیتی متفاوتی را در پیش گرفته است. راهبرد مداخله نظامی در لیبی (2011) و راهبرد عدم مداخله در سوریه نه تنها نشان‌گر تناقض‌های عملی در راهبردهای امنیتی بلکه بازتاب تناقض‌های هنجاری در رویکردهای امنیتی ناتو است. بر این اساس، سوال اصلی مقاله این است که عوامل به‌وجودآورنده این تناقض‌های عملی و هنجاری ناتو به خصوص در قبال بحران‌های منطقه‌ای از جمله دو بحران بزرگ لیبی و سوریه کدام‌ها هستند؟ تز اصلی مقاله این است که تفاوت در رویکرد قدرت‌های بزرگ رقیب ناتو، نقش بازیگران منطقه‌ای نوظهور و توانمندی داخلی کشورهای هدف، مهمترین عوامل به‌وجودآورنده راهبردهای امنیتی متناقض ناتو در قبال بحران‌های منطقه‌ای بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - هیدروپلیتیک هیرمند و بازتاب های فضایی آن در روابط ایران و افغانستان
مهدی کریمی هادی سیفی فرزاد قاسم اصولی اودلو مجتبی شعیبیآب منشا حیات بر روی کره زمین است که امکان یافتن جایگزینی آن وجود ندارد، همینطور انتقال و شیرین کردن آب هزینه های زیاد دارد. با افزایش تقاضا برای منابع آب و آلوده شدن آب های سطحی و زیرزمینی در بسیاری از مناطق جهان، آب تبدیل به عاملی برجسته در روابط سیاسی بین کشورها شده و چکیده کاملآب منشا حیات بر روی کره زمین است که امکان یافتن جایگزینی آن وجود ندارد، همینطور انتقال و شیرین کردن آب هزینه های زیاد دارد. با افزایش تقاضا برای منابع آب و آلوده شدن آب های سطحی و زیرزمینی در بسیاری از مناطق جهان، آب تبدیل به عاملی برجسته در روابط سیاسی بین کشورها شده و احتمال وقوع منازعه و درگیری بر سر آن تشدید می گردد، به گونه ای که روابط دو کشور را در زمینه های مختلف متاثر می کند. عدم تطابق مرزهای سیاسی با مرزهای طبیعی و حوضه های آبریز رودخانه ها موجب شده است که امروزه بیش از 40 درصد از جمعیت جهان در مناطقی زندگی کنند که حوضه های آبریز آن ها بین دو یا چند کشور مشترک است. با توجه به روند افزایشی مصرف آب در بخش های فرادست رودخانه ها و منابع آبی، مشاجرات هیدروپلیتیک میان جوامع و ملت های ساکن در فرادست و فرودست نیز در حال افزایش است. رودخانه هیرمند علاوه بر کاهش بارندگی و خشکسالی، بوسیله ی سدهای احداث شده، آب ورودی به کشور ایران به شدت کاهش پیدا کرده است؛ و اثرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و سیاسی(درسطح داخلی و بین المللی) بر جای گذاشته است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی در پی بررسی تبعات مناقشه بر سر آب در منطقه سیستان و بازتاب های فضایی این مناقشات می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهمترین بازتاب های هیدروپلیتیک هیرمند، در بحران آب در منطقه سیستان و متاثر ساختن روابط دو کشور ایران و افغانستان انعکاس دارد همینطور در داخل کشور ایران بازتاب های فضایی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی داشته است. پرونده مقاله