تحليل میزان اثرگذاری فرایندهای جهانی شدن بر کیفیت زندگی روستاييان مطالعه موردي: روستاهاي دهستان کبود گنبد شهرستان کلات
محورهای موضوعی : برنامه ریزی روستایی
حمدالله سجاسی قیداری
1
*
,
الهام عاشوری گرو
2
,
رمضان فخرائی
3
,
مجید جویانی آبی بیگلو
4
1 - دانشگاه فردوسی مشهد
2 - دانشگاه فردوسی مشهد
3 - دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد
4 - دانشگاه سراج تبریز
کلید واژه: جهانی شدن, كيفيت زندگي, توسعه روستايي, تغييرات روستايي,
چکیده مقاله :
به نظر میرسد که جهانی شدن برای مردم بیم و امید به ارمغان آورده است. در این بین آثار جهانی شدن بر روستاییان عمق و پیچیدگی بیشتری دارد. در این راستا تحقیق حاضر با هدف میزان اثر گذاری فرآیندهای جهانی شدن بر کیفیت زندگی روستاییان انجام شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی به شيوه پيمايش ميداني در بين 10 نقطه روستايي با حجم نمونه 118 نفر بوده است. جمع آوري داده ها از طريق ابزار پرسشنامه در قالب 42 شاخص در سه بعد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی- محیطی در سطح دهستان كبودگنبد شهرستان كلات ميباشد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که روستاهای دهستان کبود گنبد، به طور نابرابر از فرآیندهای جهانی تاثیر پذیرفته اند به طوری که روستای گرو با گرفتن رتبه یک بیشتر از سایر روستاها از فرآیندهای جهانی تاثیر پذیرفته است. ویژگی های کارکردی روستاهای ایران نشان میدهد که به دلیل محدودیت های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر جامعه روستایی و تجربیات جهانی حاصل از جهانی شدن، تهدیدهای فراروی روستاها بیشتر از فرصت های پیش روی آنان است.
It seems that globalization have brought hope and fear.at this juncture ,globalization effects on villagers have more depth and complexity.research method is analytic-descriptive with field measurement between 10 rural areas with 118 persons sample volumes.datum gathering are from questionnaire means in 42 indicators framework in three dimentions of economic,social,physical-environmental between Kabood Gonbad rural district of Kalat township.gained results show that villages of Kabood Gonbad rural district have affected from globalization processes unequally in a case that Gherou village have given first rank more than other villages from universal processes effects.output properties of Iran villages show that because of social,economic,political and cultural limitations magistrating on rural society and global experiences from globalization,coming threats of villages are more than their future opportunities.
منابع افتخاری، رکن الدین، فتاحی، احمد و پور طاهری، مهدی.(1389).ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی (مطالعه موردی:دهستان خاوه شمالی، استان لرستان)، فصلنامه پژوهش های جغرافیای انسانی، 2(43)، 13-33.
پوراحمد، احمد، رستمی، شایان. (1384). جهانی شدن وشهر، انتشارات جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطلعات اجتماعی.
جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی سال دوم، شماره اول، بهار وتابستان، 1390: 25-49.
خواجه نوری، بیژن، مقدس، علی اصغر.(1387). رابطه بین تصور از بدن و فرآیند جهانی شدن، جامعه شناسی کاربردی، سال بیستم، شماره 33، بهار 1387.
رضوانی، محمدرضا، منصوریان، حسین و شکیبا، علیرضا. (1387). ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی، فصلنامه علمی پژوهشی و رفاه اجتماعی، سال هشتم، شماره 31و30.
شیبانی، عبدالکریم، سرفرازی، مهرزاد، قوانلو، الهام، (1390)، تاثیرهای جهانی شدن بر هویت قومی ایل قشقایی، فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی شدن، سال دوم، پیش شماره سوم، 11-130.
. صابونچی، زهره. (1390). نگرش برنامه چهارم توسعه به کیفیت زندگی و بررسی میزان تحقق شاخص های آن، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی -16(40)228-201.
طاهر خانی، مهدی. (1383). اثرهای جهانی شدن بر جوامع روستایی (شواهد و تجارب)، مجموعه مقالات کنگره توسعه روستایی:چالش ها و چشم اندازها، تهران، موسسه توسعه روستایی ایران.
عبدی، عصمت،تحلیل اثر جهانی شدن بر شاخص کیفیت زندگی در کشورهای گروه دی- هشت ، 12:1392).
غفاری، غلامرضا، امیدی، رضا. (1388). کیفیت زندگی شاخص توسعه اجتماعی، تهران، شیرازه.. 25.
قنبری، یوسف، رحیمی، حمزه و احمدیان، مهدی. (1392). سنجش و ارزیابی شاخص کیفیت زندگی در مناطق روستایی، نشریه پژوهش و برنامه ریزی روستایی، 3(24)، 73-96.
محمدنژاد، علی، خدادادی، پروین. (1390 ). بررسی تاثیر رسانه های مجازی در عصر جهانی شدن بر عرصه زیست اجتماعی روستاها، مجموعه مقالات اولین همایش جغرافیا و برنامه ریزی توسعه روستایی(دانشگاه فردوسی مشهد ).
مرکز آمار ایران. (1390). سالنامه آماری استان خراسان رضوی.
مرکز آمار ایران، شناسنامه آبادی های استان خراسان رضوی، سالهای 1395-1390.
نجارزاده، محمد. (1390). بررسی تفاوت های سبک زندگی گروه های شهری و روستایی در ارتباط با فرآیند جهانی شدن فرهنگی، مطالعه موردی: اصفهان و روستاهای آن، جامعه شناسی کاربردی، 1391، جلد 23، شماره 4، 164-143.
وثوقی، منصور، ایمانی، علی، کاظمی، جهانی شدن و تحولات ساختاری در جامعه روستایی. (1388) .مجله جامعه شناسی معاصر، سال دوم/شماره اول/زمستان88
· . Roberts, Q. (2008). Learning From the Media: Perceptions of “America” From Chinese Students and Scholars, University of Maryland, College Park.
· Sapkota,j.B.,)2011(,Impacts of Globalization on Quality of life Evidens from Developing countries,Global Institute for Asian Regional Integration(GI ARI)Working paper 2011-E-1
· Scott,Robery E,)2001(, NAFTASimpacton the stuts:the industris and stats.that suffered the most in the Agreements first seven years.Economic policy in stiute Brieting paper;Washing ton,doc
· Sposto,Alfredo G.Zaleski, A ,)1999(, Economic Freedom and Qulity of life, consfitutional political Economy,10,185-197
· Tondon, S., 2004. Glbaliztin and culture, availble on satishtandon.com accessed onapri5,1991.
· Zoellick,Robert B,)2001(,Remarks at the national Foreign tradeCOUNCIL.july 260