جستاري در پيرنگهاي تاريخي تحويلگرايي
الموضوعات : ریشهشناسی مکاتب و آراء فلسفی در ادوار قدیم و جدید
1 - دانشگاه خوارزمي
الکلمات المفتاحية: تحويلگرايي واقعگرايي ماترياليسم فيزيکاليسم ايدئاليسم ,
ملخص المقالة :
تحويلگرايي در فضاي فلسفه معاصر و در زمينههايي چون فلسفه دين، فلسفه علم، فلسفه ذهن و... چنان جاري و ساري بوده و هست که برخي زمانة ما را زمانة تحويلگرايي خواندهاند. صورت خام ايده تحويل که همان «الف چيزي نيست جز ب»، از نيمة دوم قرن بيستم به اينسو، چنان شاهد صورتبنديها و مدلسازيهاي گوناگون بوده است که ديگر نشان اندکي از آن صورت خام اوليه درش قابل تشخيص است. در نوشتار حاضر، هدف ما جستجوي پيرنگهاي تاريخي تحويلگرايي در مقام يک ايده است. براي اين منظور بحث را از ترسيم تاريخي ـ منطقي و البته اجمالي تصوير اين ايده از نيمة دوم قرن بيستم به اينسو آغاز خواهيم کرد و سپس در بخش دوم مقاله، بحث را از فلسفه يونان باستان آغاز کرده و با اشاره به تحليل اعضاي حلقة وين و اتصال اين مسير به نقطهيي که بحث را در بخش نخست مقاله از آن آغاز کردهايم، يعني نيمة دوم قرن بيستم، به پايان خواهيم برد.
ابنسينا، حسينبن عبدالله، الشفا، ج1، انتشارات ذوي القربي، 1428.#
ارسطو، دربارة نفس، ترجمة عليمراد داودي، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1349. #
بارکلي، جرج، رساله در اصول علوم انساني و سه گفت و شنود، ترجمة منوچهر بزرگمهر، تهران، مرکز نشر دانشگاهي، 1375. #
برن، ژان، فلسفة اپيكور، ترجمة سيدابوالقاسم پورحسيني، تهران، انتشارات اميركبير، 1357. #
دكارت، رنه، اصول فلسفه، ترجمه منوچهر صانعي درهبيدي، تهران، انتشارات الهدي، 1376. #
راس، ويليام ديويد، ارسطو، ترجمة مهدي قوام صفري، تهران، انتشارات فكر روز، 1377. #
ريتر، يوآخيم، با همكاري گروندر و گابريل، فرهنگنامة مفاهيم فلسفه، ترجمه محمدرضا حسيني بهشتي، تهران، انتشارات سمت، 1386. #
كارناپ، رودولف، فلسفه و نحو منطقي، ترجمة رضا مثمر، تهران، نشر مركز، 1385. #
گاتري، دبليو. کي. سي.، تاريخ فلسفة يونان (جلد چهارم: اتميان قرن پنجم)، ترجمة مهدي قوام صفري، تهران، انتشارات فکر روز، 1377. #
لايبنيتس، گتفريد ويلهلم، منادولوژي، ترجمه يحيي مهدوي، تهران، انتشارات خوارزمي، 1375. #
لايبنيتس، گتفريد ويلهلم، گفتار در مابعدالطبيعه و نوشتارهاي مربوط به آن، ترجمه ابراهيم دادجو، تهران، انتشارات حكمت، 1381. #
ملاصدرا، الشواهد الربوبيه، المركز الجامعي النشر، 1360. #
نويرات، اتو، «فيزيكاليسم»، ترجمة علي مرتضويان، فصلنامة ارغنون، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، ج7 و 8، چ2، 1386. #
همپل، کارل، فلسفة علوم طبيعي، ترجمة حسين معصومي همداني، تهران، مركز نشر دانشگاهي، 1369. #
Ameriks, K., The Cambridge Companion to German Idealism, Cambridge University Press, 2000. #
Aquinas, Thomas, Summa Theologica, translated by Fathers of the English Dominican Province, Benziger Bros edition, 1947. #
Cottingham, J., The Cambridge Companion to Descartes, Cambridge University Press, 1992. #
Gustafsson, M., “Quine on Explication and Elimination”, Canadian Journal of Philosophy, 36, pp. 57-70, 2006. #
Hanson, N.R., Patterns of Discovery: An Inquiry to the Conceptual Foundations of Science, Cambridge University Press, 1958, reprinted in: McGrew and Others (editors), Philosophy of Science: An Historical Anthology, Wiley-Blackwell Publication, 2009. #
Jones, R. H., Reductionism: Analysis and the Fullness of Reality, Bucknell University Press, 2000. #
Kant, I., Critique of Pure Reason, translated and edited by Paul Guyer and Allen W. Wood, Cambridge University Press, 1997. #
Kuhn, Th. S., The Structure of Scientific Revolutions, 2nd edition, The University of Chicago Press, 1962{1970}.#
Lange, F. A., History of Materialism and Criticism of its Present Importance, translated by E. Ch. Thomas, with an Introduction by b. Russell, 3rd edition, London, 1925. #
Nagel, E., The Structure of Science: Problems in the Logic of Scientific Explanation, Hackett Publishing Company, 1979(1961). #
Quine, W. V., “Two Dogmas of Empiricism”, in: From a Logical Point of View, Harvard University Press, 14th Printing, 2003. #
Salmon, W., Statistical Explanation and Statistical Relevance, University of Pittsburgh Press, Pittsburgh, 1971. #
Stoeckler, M., “A Short History of Emergence and Reduction”, in: The Problem of Reductionism in Science, Kluwer Academic Publishers, 1991. #